Pijn is fijn. Lekkere mantra toch? Nee natuurlijk niet. Mensen, en ondernemers in het bijzonder, zullen toch echt deze mantra af en toe moeten omarmen om boekenkasten vol met ‘onhandige’ boeken op te ruimen. Boeken vol met oude herinneringen die nu irritant in de weg staan tussen waar je nu bent en waar je wilt zijn.
Ook jij hebt een pre-historisch brein
Wij mensen zijn maar gekke wezens. Ok, laat ik voor mezelf spreken want jij mag lekker zelf weten of je je aangesproken voelt. Wij leven anno nu, maar worden aangestuurd door een brein dat nog voor de pre-historie is gebouwd. Beetje onhandig. Destijds – in die pre-historie – beschermde ons brein ons fantastisch tegen wilde dieren, vallende rotsblokken, gapende kloven en andere levensbedreigende zaken die het directe verschil tussen ’to be and not to be’ betekende.
De grote en onhandige boekenkast
Je brein registreerde keurig het dreigende gevaar en stopte dat in het vakje ‘angst’. Vergelijk het met een grote boekenkast waar veel ruimte is voor allerlei boeken over angst en pijn. Met iedere ervaring werd er een boek over angst of pijn, of een combinatie ervan, bijgeplaatst. Alleen de gedachte aan die boekenkast deed je al sidderen … In de afgelopen zeg honderdduizend jaar is de ruimte in die boekenkast er niet kleiner op geworden terwijl het aantal directe levensbedreigende situaties wel is afgenomen. Dat brein functioneert onhandig. Want wij stouwen die ‘boekenkast’ vol met allerlei ervaringen die dus niet levensbedreigend zijn, maar door dat brein wel als zodanig gelabeld worden.
Nare gebeurtenissen uit het verleden
Die ervaringen kunnen kleine angstjes of pijntjes zijn, maar ook hele grote traumatische gebeurtenissen. Herinnering aan nare gebeurtenissen uit je jeugd bijvoorbeeld, inclusief onbewuste herinnering. Je ‘weet’ wel dat het gebeurd is, en dat je het destijds niet leuk vond, maar in het heden doet het je niet zoveel meer. Daar denkt je brein heel anders over. Er staat bij grotere nare gebeurtenissen uit het verleden een vrij groot – zeg omvang van een encyclopedie – boek in die boekenkast. Je brein trekt dat boek tevoorschijn en gaat er irritant mee staan zwaaien zodra er iets gebeurt dat potentieel of daadwerkelijk een soortgelijke emotie oplevert.
Wie vertelt mij wat ik moet?
Voorbeeld. Stel, je werd als kind gepest in de klas. Wanneer jij een spreekbeurt moest geven stond het zweet niet zomaar in je handen, nee bij jou liep het al met straaltjes over je rug nog voor je aan de beurt was. En dan ben je nu ondernemer en vertelt iemand je dat je live presentaties moet doen op Facebook. No way! Je brein stuurt een signaal naar de boekenkast en die haalt meteen dat angstboek tevoorschijn van vroeger. Zeer mogelijk zonder dat je het doorhebt. Je ervaart weerstand en triggert bijvoorbeeld op dat woordje ‘moet’. Je denkt of zegt zelfs hardop:’“wie vertelt mij dat ik live op Facebook moet?’ Dat is … de muur.
Muren houden je tegen
Die muur … moet om. Niet perse om het live gaan op Facebook, maar muren in het algemeen houden je tegen. Ze beschermen je voor gevaar dat er vaak niet is. Je brein signaleert iets dat jou (veelal onbewust) doet denken aan pijn van vroeger. Het signaal dat wordt afgegeven is angst. En jij … jij komt in actie om die pijn niet te hoeven ervaren. Of het nou over live gaan gaat, die mailings verzenden, een masterclass geven, je doelen opschrijven, je aan je planning houden. Wat het ook is, het zijn allemaal signalen van je brein die jou tegenhouden. En het is aan jou om op zoek te gaan naar dat boek, naar die muur die tussen jou en je te bereiken doel in staat.
Omver met die muren
Muren vinden is niet heel moeilijk. Sluit je ogen en bedenk waar je echt een hekel aan hebt. Iets waar je echt weerzin voor voelt om te doen. Tadaah … de muur. Nou kan je enorm gaan graven in je geheugen waar die muur vandaan komt. Maar dat hoeft helemaal niet. Ondanks dat voorheen psychologen je meenamen op het pad van oude herinneringen is er een groeiende stroming die super praktisch direct tot de kern komt: jouw obstakels uit de weg ruimen, de muur omver werpen zonder altijd in het verleden te zoeken.
Chips, chocolade, alcohol en meer
Wat we vaak doen, is een afleiding zoeken. En daar is ons brein toch zo goed in! We gaan meteen op zoek naar afleidingsstrategieën en -acties. Chips, chocolade, alcohol zijn daar voorbeelden van. Ondernemers hebben er nog een: de altijd-goed-actie. Iets gaan doen wat ook belangrijk is. Terwijl ons brein staat te zwaaien met dat ene angst-boek doe jij er alles aan om niet te hoeven kijken, want je wilt niet herinnerd worden aan de (onbewuste) pijn. Wat wel te doen?
Maak het eerst groot
De voorbereiding is dit: stel je voor, je wilt of moet iets doen waar je echt tegenop ziet. Maak datgene waarvoor je angst voelt gigantisch groot. Voor het live gaan op Facebook: stel je voor dat er tienduizenden mensen kijken en jij niet meer uit je woorden komt, begint te stotteren, terwijl je het aantal kijkers alleen maar ziet oplopen stamel jij nog. Je gaat viraal, maar niet zoals je wilde.
En zet dan deze 3 stappen
Zit je er lekker in, in die situatie? Voelt rottig, misschien zelfs pijnlijk? Goed bezig, nu is het is tijd voor de 3 stappen.
- Stap 1: Zie die pijn als een grote wolk voor je. Schreeuw tegen die wolk: “kom maar op!”
- Stap 2: Ga in gedachten die wolk in, stap erin, omarm de pijn en zeg: “ik hou van pijn, ik kan dit.
- Stap 3: Stap aan de andere kant uit de wolk en voel hoe sterk je bent.
Wat je nu gedaan hebt is je brein vertellen dat er een boek uit die boekenkast weggegooid kan worden. Deze tactiek wordt ’the reversal of desire’ genoemd, de omkering van verlangen. Bedacht door psycholoog Phil Stutz. In plaats van je angst en/of pijn uit de weg te gaan, maak je er verlangen van. Hiermee gooi je de muur om en kan je door met het bereiken van dat wat jij wil.
Mooie week en groet van Laura
